*دعای روز چهاردهم ماه مبارک رمضان
اللهمّ لا تؤاخِذْنی فیهِ بالعَثراتِ واقِلْنی فیهِ من الخَطایا والهَفَواتِ ولا تَجْعَلْنی فیه غَرَضاً للبلایا والآفاتِ بِعِزّتِکَ یا عزّ المسْلمین.
ای خدا در این روز مرا به خاطر لغزشهایم بازخواست نکن و عذر خطاها و اشتباهاتم را بپذیر و مرا هدف بلاها و آفتها قرار نده. به عزتت ای عزتبخش مسلمین اهل اسلام.
نخستین فراز دعا
خدایا مرا در این روز به لغزشهایم مواخذه نکن.
قرآن میفرماید: «وَلَوْ یُؤَاخِذُ اللّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِم مَّا تَرَکَ عَلَیْهَا مِن دَآبَّهٍ وَلَکِن یُؤَخِّرُهُمْ إلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَإِذَا جَاء أَجَلُهُمْ لاَ یَسْتَأْخِرُونَ سَاعَهً وَلاَ یَسْتَقْدِمُونَ»؛ و اگر خداوند مردم را به [سزاى] ستمشان مؤاخذه مىکرد، جنبندهاى بر روى زمین باقى نمىگذاشت لیکن [کیفر] آنان را تا وقتى معین بازپس مىاندازد و چون اجلشان فرا رسد، ساعتى آن را پس و پیش نمىتوانند افکنند. (سوره نحل، آیه ۶۱). در واقع به واسطه ستم مردم، خداوند نه انسانها را نابود میکرد، بلکه مور و موریانه را نیز نابود میکرد.
یا در آیه ۴۵ سوره فاطر میفرماید: «وَلَوْ یُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِمَا کَسَبُوا مَا تَرَکَ عَلَى ظَهْرِهَا مِن دَابَّهٍ وَلَکِن یُؤَخِّرُهُمْ إِلَى أَجَلٍ مُّسَمًّى فَإِذَا جَاء أَجَلُهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ بِعِبَادِهِ بَصِیرًا»؛ و اگر خدا مردم را به [سزاى] آنچه انجام دادهاند مؤاخذه مىکرد هیچ جنبندهاى را بر پشت زمین باقى نمىگذاشت، ولى تا مدتى معین مهلتشان مىدهد و چون اجلشان فرا رسد خدا به [کار] بندگانش بیناست.
مواخذه خداوند، خیلی سخت است روزهداران در این روز از خداوند درخواست میکنند که آنها را با لغزشهایشان مواخذه نکند. اگر خداوند انسان را به واسطه اعمال ناشایست خود مؤاخذه کند، هیچ کس نمیتواند مانع کار او شود.
فراز دیگری از دعا
«واقِلْنی فیهِ من الخَطایا والهَفَواتِ»
روزهدار از خداوند میخواهد که لغزشها و خطاهای او را اقاله کند.
اقاله یکی از اصطلاحات فقهی است، یعنی باز پس گرفتن و در این جمله به معنای بخشیدن میباشد.
در معاملات «اقاله» مستحب است، یعنی اگر خریدار جنس خریداری شده را پس آورد، مستحب است که فروشنده جنس را پس بگیرد و در این جمله، از خدا میخواهیم که لغزشهای ما را اقاله کند، یعنی از گناهان ما درگذرد.
«ولا تَجْعَلْنی فیه غَرَضاً للبلایا والآفاتِ»
خدایا در این روز مرا هدف بلاها و آفات قرار نده.
ممکن است آفات و بلاها برای کسانی که ظرفیت تربیتی آن را ندارند، باعث بیدینی آنها شود.
امام حسین(ع) فرمودند: «إِنَّ النَّاسَ عَبِیدُ الدُّنْیَا… فَإِذَا مُحِّصُوا بِالْبَلَاءِ قَلَّ الدَّیَّانُونَ»، تحف العقول عن آل الرسول ص، ص: ۲۴۵؛ مردم بنده دنیا هستند و زمانی که گرفتار بلا شدند دینداران کم هستند.
‹‹قتیبه» از یاران امام صادق علیه السلام می گوید :برای عیادت از فرزند بیمار امام به منزل آن حضرت رفته بودم ،امام را جلوی منزل دیدار کردم که افسرده و محزون بود ،حال کودک را جویا شدم ،فرمود:« به خدا سوگند او رفتنی است» آنگاه داخل منزل شد و پس از مدتی بیرون آمد در حالی که اندوهش تسکین یافته بود، من امیدوار و خوشحال شدم و گمان کردم بیمار بهبود یافته است؛ بار دیگر از حال کودک پرسیدم .فرمود:‹‹از دنیا رفت» با شگفتی گفتم فدایت شوم هنگامی که زنده بود، غمگین و افسرده بودید و اینک که فوت کرده است، اندوهگین نیستید فرمود:ما خاندانی هستیم که پیش از مصیبت اظهار نگرانی می کنیم ولی چون قضای الهی وقوع یابد راضی به رضای خدا و تسلیم امر اوییم».
ما از خداوند درخواست عافیت میکنیم، عافیت یعنی گرفتار بلا نشویم؛ چون بلاها برای افراد ضعیف، دینزدا است؛ یعنی کسانی که دارای ایمانی سست هستند، هنگامی که دچار بلا میشوند، دین خود را از دست میدهند و به خدا و دین و پیامبر (ص) بدبین میشوند. یکی از این شرایط دشوار فقر اقتصادی افراد است؛ به گونهای که در روایات ما نیز بر عامل فقر به عنوان یکی از راههای تسلط شیطان بر انسان و کفر او اشاره شده است.